Trước đây, trên diện tích 3000 m2 đất ruộng của gia đình chị Vũ Thị Đào - thôn Bản Nhuần 2, xã Quảng Chu chỉ chuyên trồng lúa, tuy nhiên do ngày càng ít mưa, nước nguồn cạn kiệt làm cho cây lúa không phát triển được nên gia đình chị đã chuyển đổi sang trồng lạc, đỗ xanh, đỗ tương và ngô. Từ khi trồng sang các cây này, chị Đào thấy hiệu quả kinh tế cho thu nhập cao hơn lúa gấp 3 lần nhất là cây lạc. Song với cây lạc thì khâu bảo quản khó hơn ngô,  do đó cây ngô vẫn là loại cây chủ lực trồng trên đất hạn của gia đình chị Đào.

Trồng ngô trên đất lúa hạn luôn được bà con nông dân lựa chọn

          Cùng chung khó khăn với các địa phương khác mỗi khi bước vào sản xuất vụ xuân, hằng năm xã Cao Kỳ cũng đang phải đối diện với tình trạng thiếu nước canh tác. Diện tích đất trồng lúa bị khô hạn ngày càng tăng, chỉ tính riêng vụ xuân năm nay xã đã có 7 ha diện tích đất cấy lúa  bị hạn rải đều ở các thôn. Để giúp người dân địa phương nâng cao thu nhập trên một đơn vị diện tích đất canh tác, đồng thời tránh đất bỏ hoang như nhiều năm trước đây, bà Tạ Thị Thanh Loan- Phó Chủ tịch UBND xã Cao Kỳ cho biết: “ UBND xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức mở các lớp tập huấn chuyển giao KHKT đồng thời hướng dẫn bà con chuyển đổi đất lúa hạn sang trồng trồng màu nhất là cây lạc và mía. Qua một số vụ cho thấy hiệu quả kinh tế cao hơn rất nhiều so với trồng lúa”.

          Trước những diễn biến bất lợi của thời tiết nắng nhiều, mưa ít đã ảnh hưởng đến việc canh tác của bà con nông dân trên địa bàn. Qua thực tế sản xuất ở nhiều địa phương khi hạn hán diễn ra, không ít diện tích lúa đến giai đoạn trổ bông, làm đòng bị thiếu nguồn nước tưới dẫn đến tình trạng mất mùa, nông dân vừa mất công chăm bón, chi phí đầu tư và không có thời gian để chuyển sang cây trồng khác. Trong khi đó, nếu thực hiện chuyển đổi cây trồng phù hợp sẽ giúp người dân chủ động và an toàn trong sản xuất, hiệu quả kinh tế cao hơn khi trồng lúa trong điều kiện thiếu nước tưới. Chính vì vậy, ngay khi bước vào đầu vụ ở các năm, huyện Chợ Mới đã chỉ đạo quyết liệt đến các xã những diện tích không có, không đủ nguồn nước cho cấy lúa bắt buộc phải chuyển ngay sang trồng các loại cây màu thay thế. Tuy nhiên, trên thực tế, việc lựa chọn giống cây trồng cạn phù hợp để chuyển đổi là rất cần thiết, do vậy, các địa phương cần phải xác định rõ diện tích chuyển đổi, loại cây trồng sẽ chuyển đổi từ đó tập trung vận động, tuyên truyền để người dân thấy rõ lợi ích của việc chuyển đổi trong điều kiện thời tiết diễn biến khó lường, nguy cơ hạn hán có thể xảy ra như hiện nay. Trước những khó khăn về nguồn nước tưới nhiều xã như: Thanh Bình, Nông Thịnh, Thanh Vận, Cao Kỳ, Quảng Chu, Mai Lạp, Yên Đĩnh… đã tích cực chủ động chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng bí xanh, dưa chuột, ớt, mía, ngô, đậu đỗ các loại. Các diện tích sau chuyển đổi đều mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người nông dân trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, theo ông Hà Văn Chín- Phó Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Chợ Mới cho biết: Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa hạn đã mang lại hiệu quả rõ nét về năng suất và giá trị kinh tế song do quy mô hiện nay còn nhỏ lẻ, manh mún, chất lượng chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường dẫn đến giá cả không ổn định ảnh hưởng đến thu nhập của bà con. Vì thế, trong thời gian tới rất cần sự vào cuộc của các cấp chính quyền địa phương nhất là ở các xã cần có những rà soát cụ thể, quy hoạch những diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả mạnh dạn chuyển đổi sang các loại cây, con thích hợp mang hiệu quả kinh tế cao đồng thời phải tạo ra chuỗi liên kết giữa sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Có như vậy, người nông dân mới thực sự yên tâm sản xuất.